Sau sinh, mẹ nào cũng được dặn: “Phải ở cữ cho kỹ, không sau này khổ đấy con ơi!”. Nhưng giữa hàng loạt lời khuyên từ mẹ, bà, rồi đến bác sĩ – nhiều mẹ trẻ lần đầu sinh con như mình năm xưa không biết nên tin ai, làm theo kiểu nào.
Là một mẹ bỉm đã trải qua hai lần sinh nở, mình hiểu rõ tầm quan trọng của thời gian ở cữ – không phải mê tín, mà là để phục hồi cơ thể. Tuy nhiên, ở cữ khoa học và hiện đại mới là điều mẹ cần quan tâm nhất.
Cùng mình tìm hiểu xem ở cữ truyền thống có nên áp dụng không, và cách nào là tốt nhất cho sức khỏe mẹ bầu sau sinh nhé!
1. Ở cữ kiểu truyền thống – nên hay không nên?
Những điều thường thấy khi ở cữ theo kiểu cũ:
- Không được tắm gội trong 1 tháng
- Không ra gió, không mở cửa sổ
- Nằm than (đốt than dưới giường)
- Kiêng ăn rau xanh, hải sản, trái cây
📌 Quan điểm này bắt nguồn từ thời xưa, khi điều kiện sống chưa đảm bảo, mẹ sau sinh dễ bị nhiễm lạnh, nhiễm trùng, thức ăn không đảm bảo vệ sinh. Nhưng ngày nay, khoa học đã chứng minh một số điểm trong cách ở cữ này không còn phù hợp, thậm chí gây hại nếu áp dụng quá cực đoan.
2. Ở cữ hiện đại – dựa trên khoa học và chăm sóc toàn diện
🌿 Tắm gội: Có thể, nhưng cần đúng cách
Không cần kiêng tắm gội 30 ngày! Việc này gây bí bách, dễ nhiễm khuẩn. Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, mẹ có thể tắm bằng nước ấm sau sinh 3-5 ngày nếu sức khỏe ổn định, dùng phòng kín gió và sấy tóc ngay sau đó.
🍽 Ăn uống: Đủ chất, tránh kiêng khem quá mức
Nhiều mẹ sợ ăn hải sản, rau, trái cây vì “lạnh bụng” hay “làm sữa loãng”. Thực tế, mẹ cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng từ cá, trứng, rau xanh, trái cây để hồi phục và đủ sữa cho con bú.
👉 Một nghiên cứu tại Đại học Stanford (Mỹ) cho thấy: phụ nữ sau sinh được ăn đa dạng nhóm thực phẩm hồi phục nhanh hơn 30% so với nhóm kiêng khem truyền thống.
🧘♀️ Vận động nhẹ: Rất cần thiết!
Mẹ không cần nằm bất động hàng tuần như truyền thống. Việc đi lại nhẹ nhàng sau sinh giúp tăng tuần hoàn máu, ngừa táo bón và giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh. Tuy nhiên, tránh làm việc nặng hay vận động mạnh.
3. Vậy ở cữ thế nào là đúng cách và hiệu quả?
✅ Nguyên tắc ở cữ hiện đại – ấm, sạch, đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý:
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là bàn chân, vùng bụng, cổ
- Tắm nước ấm, gội đầu nhanh và lau khô ngay, phòng kín gió
- Ăn đủ chất, chia thành nhiều bữa nhỏ, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa
- Ngủ đủ giấc, tranh thủ ngủ khi bé ngủ
- Giao tiếp với người thân, tránh bị cô lập gây trầm cảm
🌸 Thời kỳ hậu sản kéo dài ít nhất 6 tuần. Đừng chỉ chăm lo cho em bé mà bỏ quên chính bản thân mình. Mẹ khỏe thì con mới vui!
4. Kết luận: Ở cữ – không cổ hủ nhưng cũng không chủ quan
Ở cữ là thời gian vàng để mẹ hồi phục thể chất và tinh thần. Không nên cực đoan theo kiểu “xưa như bà”, nhưng cũng không nên xem nhẹ như chỉ là “kiểu cũ”. Hãy chọn cách ở cữ vừa khoa học, vừa phù hợp với cơ thể và điều kiện sống của mình.
Chăm con đã vất vả, đừng để những hiểu lầm trong giai đoạn ở cữ khiến mẹ thêm áp lực nhé!
