Viêm tai giữa là một trong những bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là các bé dưới 3 tuổi. Vì hệ miễn dịch còn yếu và cấu trúc tai chưa hoàn thiện, bé rất dễ bị vi khuẩn hoặc virus tấn công, gây viêm nhiễm. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây đau đớn, ảnh hưởng đến thính giác và sự phát triển ngôn ngữ của bé.
Vậy làm sao để mẹ nhận biết bé bị viêm tai giữa? Khi nào cần đưa bé đi khám? Cùng mình tìm hiểu ngay nhé!
1. Nguyên nhân khiến bé bị viêm tai giữa
Trẻ nhỏ dễ bị viêm tai giữa hơn người lớn do ống nối giữa tai và mũi-họng ngắn và nằm ngang hơn, khiến vi khuẩn dễ xâm nhập. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
✅ Cảm lạnh, viêm mũi họng kéo dài: Khi bé bị cảm, sổ mũi, vi khuẩn có thể lan từ mũi họng lên tai, gây viêm tai giữa.
✅ Bé bú bình sai tư thế: Khi bú bình nằm ngửa, sữa có thể tràn vào vòi nhĩ, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
✅ Dị ứng hoặc ô nhiễm không khí: Khói thuốc lá, bụi mịn hoặc dị ứng có thể khiến niêm mạc mũi họng bé sưng viêm, làm tăng nguy cơ viêm tai giữa.
🔬 Dẫn chứng: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 10 trẻ dưới 5 tuổi thì có 3 bé từng bị viêm tai giữa ít nhất một lần.
2. Dấu hiệu nhận biết bé bị viêm tai giữa
2.1. Bé quấy khóc, hay kéo tai
📌 Dấu hiệu nhận biết:
- Bé bứt tai, kéo tai, dụi tai nhiều do cảm giác đau nhức.
- Bé khóc nhiều, quấy đêm, khó ngủ hơn bình thường.
💡 Lưu ý: Nếu mẹ thấy bé liên tục kéo hoặc gãi tai một bên, có thể đó là dấu hiệu của viêm tai giữa.
2.2. Sốt cao, mệt mỏi
📌 Dấu hiệu nhận biết:
- Bé có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao trên 38,5°C.
- Người lừ đừ, mệt mỏi, bỏ bú hoặc biếng ăn.
🔬 Dẫn chứng: Một nghiên cứu của Viện Tai Mũi Họng Hoa Kỳ chỉ ra rằng hơn 70% trẻ bị viêm tai giữa có biểu hiện sốt.
2.3. Chảy dịch từ tai
📌 Dấu hiệu nhận biết:
- Tai bé có thể chảy dịch vàng, trắng, hoặc có mùi hôi khó chịu.
- Nếu dịch có lẫn máu, đó có thể là dấu hiệu màng nhĩ bị rách.
⚠ Lưu ý: Khi thấy dịch tai chảy nhiều, mẹ cần đưa bé đi khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.
2.4. Bé phản ứng kém với âm thanh
📌 Dấu hiệu nhận biết:
- Bé có vẻ lờ đi khi mẹ gọi tên, phản ứng chậm với tiếng động.
- Nếu viêm tai giữa kéo dài, có thể ảnh hưởng đến thính giác, làm bé chậm nói hơn bình thường.
🔬 Dẫn chứng: Theo Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ, viêm tai giữa kéo dài có thể gây suy giảm thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời.
3. Cách xử lý khi bé bị viêm tai giữa
🚨 Khi nào cần đưa bé đi khám?
- Bé sốt trên 39°C kèm co giật, mệt lả.
- Tai bé chảy mủ, chảy dịch kéo dài trên 2 ngày.
- Bé có dấu hiệu nghe kém, quấy khóc liên tục.
💊 Điều trị theo chỉ định bác sĩ: Viêm tai giữa có thể do vi khuẩn hoặc virus. Nếu viêm nhẹ, bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau và kháng viêm. Trường hợp nặng, bé có thể cần dùng kháng sinh theo toa.
🏡 Chăm sóc bé tại nhà:
- Nhỏ nước muối sinh lý để làm sạch mũi, giúp bé thông thoáng đường hô hấp.
- Chườm ấm vùng tai giúp giảm đau.
- Giữ tai bé khô ráo, không tự ý nhỏ thuốc vào tai khi chưa có chỉ định bác sĩ.
4. Phòng ngừa viêm tai giữa cho bé
🔹 Giữ vệ sinh mũi họng: Nhỏ nước muối sinh lý hàng ngày để tránh vi khuẩn tích tụ.
🔹 Cho bé bú đúng tư thế: Khi bú bình, nên để bé nằm nghiêng khoảng 45 độ để tránh sữa tràn vào tai.
🔹 Tránh khói thuốc và bụi bẩn: Không để bé tiếp xúc với khói thuốc lá, không khí ô nhiễm.
🔹 Tiêm phòng đầy đủ: Một số vắc-xin như phế cầu, HIB giúp giảm nguy cơ viêm tai giữa.
Lời khuyên từ mẹ bỉm
Viêm tai giữa có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến thính giác của bé nếu không phát hiện sớm. Mẹ hãy để ý những dấu hiệu như kéo tai, sốt, chảy dịch tai để đưa bé đi khám kịp thời. Quan trọng nhất là phòng ngừa bằng cách giữ vệ sinh tai mũi họng và tiêm phòng đầy đủ. Chúc các mẹ chăm bé khỏe mạnh!
